Evvâbin namazı, kelime anlamıyla “tevbe edip Allah’a dönenler” anlamına gelen "evvâb" kelimesinden türetilmiştir. Bu özel ibadet, Allah’a gönülden yönelen kulların huşu ile eda ettiği bir namaz olarak öne çıkar. İslam kaynaklarında, evvâbin namazının hem sabah saatlerinde hem de akşam namazının ardından kılınabileceğine dair bilgiler yer almakla birlikte, uygulamada en yaygın olanı, akşam namazının sünnetinden sonra kılınan altı rekâtlık şeklidir.
Hadis kaynaklarına göre, Ashab-ı Kirâm’dan Zeyd b. Erkâm, kuşluk vaktinde namaz kılanları görüp Resûlullah’ın şu sözünü hatırlatmıştır:
“Evvâbin namazı, sıcaktan deve yavrularının ayakları yandığı zaman kılınır.”
(Müslim, Salât, 19)
Bu rivayet, evvâbin namazının kuşluk vakti kılınabileceğine işaret etse de, Hz. Peygamber’in akşam namazından sonra kılınan nâfile namazı da "evvâbin" olarak nitelendirdiği hadisler bulunmaktadır. Bu doğrultuda, Hz. Peygamber şöyle buyurmuştur:
“Kim akşam namazından sonra altı rekât namaz kılarsa, günah işleyip hemen ardından tövbe eden kullardan olur.”
(Tirmizî, Salât, 32/1)
Bir başka rivayette ise Allah Rasûlü’nün günün ikinci yarısında namaz kılmayı sevdiği, bu vakitte gök kapılarının açıldığı ve rahmetin coştuğu vurgulanmaktadır. Hz. Âişe'nin aktardığına göre, Peygamber Efendimiz bu namazı, Hz. Âdem, Hz. Nuh, Hz. İbrahim ve Hz. İsa’nın da kıldığını ifade etmiştir.
Evvâbin namazı, dört ila altı rekât arasında kılınabilen bir nâfile ibadet olup, özellikle akşam namazının ardından kılınması tavsiye edilmiştir. Bu namazı eda eden müminler, Allah’a yönelmenin huzurunu yaşar, işledikleri günahlar için samimi bir tövbe niyetini ortaya koyarlar.
Kur’an-ı Kerîm’de ise şu ayetle bu yöneliş desteklenir:
"Rabbiniz içinizden geçenleri çok iyi bilir. Eğer salih kimseler olursanız, şüphesiz Allah tövbe edenleri affedicidir."
(İsrâ, 17/25)
Evvabin Namazı Nasıl Kılınır? Vakti, Rekât Sayısı ve Niyet Şekli
Tevbe edenlerin namazı olarak bilinen Evvâbin namazı, akşam ile yatsı arasındaki vakitte kılınan faziletli bir ibadettir. Altı rekât olarak eda edilen bu nafile namaz, manevi arınma ve Allah’a yönelişin bir sembolüdür.
Evvâbin, Arapça kökenli bir kelime olup, “Allah’a çokça yönelen, tevbe eden, istiğfarda bulunan” kimseler anlamına gelir. Bu kelimenin çoğul formu olan “evvâbin”, özellikle gönülden pişmanlık duyup tövbe edenleri ifade eder. Evvâbin namazı da işte bu ruh hâlini yansıtan özel bir nafile ibadettir.
Evvabin Namazı Kaç Rekâttır ve Ne Zaman Kılınır?
Evvâbin namazı, en yaygın uygulamasıyla akşam namazının sünnetinden sonra kılınan altı rekâtlık bir namazdır. Ancak bu namaz iki, dört ya da altı rekât şeklinde de kılınabilir. Namazın vakti, akşam namazı ile yatsı namazı arasındadır.
Peygamber Efendimiz (s.a.s.), bu namazın önemine şu hadisle işaret etmiştir:
“Kim akşam namazından sonra altı rekât namaz kılarsa, denizin köpükleri kadar da olsa Allah onun günahlarını bağışlar.”
(Ammâr b. Yâsir - Tirmizî)
Başka bir rivayette ise şu müjde verilmiştir:
“Bir kimse akşam namazından sonra hiç konuşmadan altı rekât namaz kılsa, bu namaz on iki yıllık ibadet sevabına denktir.”
(Tirmizî, Mevâkit, 204)
Evvabin Namazının Kılınışı
Altı rekâtlık Evvâbin namazı, genellikle iki rekât şeklinde selam verilerek kılınır. Yani üç ayrı namaz gibi altışar rekât tamamlanabilir. İşte kılınış adımları:
1. Rekât:
-
Niyet edilir: “Niyet ettim Allah rızası için Evvâbin namazını kılmaya.”
-
İftitah tekbiri alınır: Allahu Ekber
-
Sübhaneke okunur
-
Euzü-Besmele çekilir
-
Fatiha ve ardından bir sûre okunur
-
Rükû ve secde yapılır
2. Rekât:
-
Ayağa kalkılır
-
Besmele, Fatiha ve bir sûre okunur
-
Rükû ve secde yapılır
-
Oturularak Ettehiyyâtü okunur
-
Eğer iki rekâtlık kılınıyorsa, sağa-sola selam verilerek tamamlanır
-
Eğer altı rekât devam edecekse, üçüncü rekâta kalkılır
Bu adımlar, 6. rekâta kadar sürdürülür. Son oturuşta ise Ettehiyyâtü, Allahümme Salli, Allahümme Bârik ve Rabbena âtinâ duaları okunur.
Namaz, "Esselâmu aleyküm ve rahmetullah" diyerek sağa ve sola selam vererek tamamlanır.
Hadislerle Evvâbin Namazının Fazileti
Hz. Peygamber’in Evvâbin namazına büyük önem verdiği, bu namazın önceki peygamberler tarafından da eda edildiği bildirilmiştir. Hz. Âişe'nin rivayetine göre:
“Bu saat gök kapılarının açıldığı, Allah’ın kullarına rahmetle baktığı bir vakittir.”
(Bulûğu’l-Merâm, II, 48)
