İslam’da aile yapısının korunması ve nesep karışıklığının önlenmesi amacıyla, süt emme yoluyla meydana gelen hısımlık da nikâh engeli kabul edilmiştir. Kur’an-ı Kerîm’de bu hususa açıkça dikkat çekilir:
“Sizi emziren sütanneleriniz (de) size haramdır.” (Nisâ, 4/23)
Süt Kardeşliği Nedir?
Süt kardeşliği, bir çocuğun annesi dışındaki bir kadının sütünü emmesiyle oluşur. Bu durumda emziren kadın “süt anne”, onun öz çocukları ve daha önce emzirdiği çocuklar da “süt kardeş” olur. Süt kardeşliği, tıpkı nesep (kan) kardeşliği gibi evlenme engeli teşkil eder.
Süt Kardeşliğinin Gerçekleşme Şartları
-
Çocuğun İki Yaşını Geçmemiş Olması:
Çocuk, en fazla iki yaşına (Ebû Hanîfe’ye göre 30 ay) kadar emmiş olmalıdır. Bu süreden sonra emilen sütle süt kardeşliği oluşmaz. -
Emzirenin Kadın Olması:
Süt verenin kadın olması şarttır. Bir erkeğin vücudundan süt gelse bile bu durum süt hısımlığı doğurmaz. -
Sütün Mideye Ulaşması:
Süt, ağız veya burun yoluyla çocuğun midesine ulaşmalıdır. Kulak, yara gibi yollarla verilen sütün hiçbir hükmü yoktur. Sütün doğrudan memeden emilmesi ya da kapta verilmesi fark etmez; önemli olan mideye ulaşmasıdır. -
Sütün Karışık Olmaması:
Süt, başka bir sıvı ile karıştırıldığında fazla olan sıvı esas alınır. Süt miktarı daha fazlaysa süt kardeşliği oluşur; azsa veya eşitse yine geçerlidir. Ancak yemekle karışan sütle hısımlık oluşmaz. -
Emme Sayısı (İhtilaflıdır):
Hanefi mezhebine göre bir defa emmekle bile süt kardeşliği oluşur. Şafii ve Hanbeli mezheplerine göre ise en az beş ayrı emme gerekir.
Neden Süt Kardeşliği Evlenmeye Engel Olur?
Süt kardeşlerin evlenmesinin haram oluşu, İslam’ın aile yapısını koruma ve nesil emniyetini sağlama esasına dayanır. Süt emen çocuk, annenin bedeniyle beslenerek onun bir parçası haline gelir. Bu yakınlık, duygusal ve biyolojik bir bağ oluşturur.
Ayrıca toplumda karışıklıkların ve ahlâkî karmaşaların önlenmesi, mahremiyet sınırlarının korunması da bu yasağın hikmetleri arasındadır.
