KAZA NAMAZI NEDİR VE NASIL KILINIR?
Bir namazın vaktinde kılınmasına "edâ" denirken, vaktinden sonra kılınmasına ise "kaza" adı verilir. Vaktinde kılınmayan namaza ise "faite" veya çoğulu olarak "fevait" denir. Farz namazların kazası farz, vitir namazının kazası ise vacip kabul edilir. Sünnet namazların kazası daha az önemlidir. Örneğin, bir sabah namazının farzını ve sünnetini vaktinde kılamamışsanız, bu namazı öğle vaktinden önce, güneş doğmadan 50-55 dakika kadar önce sünnetle birlikte kaza edebilirsiniz. Ancak kuşluk vaktinden önce veya istiva vaktinden sonra bu namazı kaza etmek uygun değildir.
İmam Muhammed'e göre, bu sünnet namazını yalnız olarak da vaktinde kılamamışsanız, kuşluk vakti ile istiva arasında kaza edebilirsiniz.
Ancak, namazı özürsüz bir şekilde kazaya bırakmak büyük bir günah olarak kabul edilir. Kuran'da da belirtildiği gibi, namazın belirli vakitlerde farz olduğunu ve güvenliğe kavuştuktan sonra namazı kılmanız gerektiğini ifade eder. Özürsüz olarak namazı kazaya bırakmak sadece namazı kaza etmekle sınırlı değildir, aynı zamanda tevbe etmek de gereklidir.
Meşru bir özür nedeniyle namazı kazaya bırakmak kabul edilebilir. Bu özürler arasında düşman tehlikesi, bir doğum yapacak kadının ebeyi tarafından terk edilmesi durumunda çocuğun veya annenin hayatının tehlikede olması gibi durumlar sayılabilir. Ancak, namazı bilinçli bir şekilde ve tembellikten dolayı kazaya bırakan kişi günah işlemiş olur ve bu namazları kaza etmesi vacip hale gelir.
Kaza Namazına Nasıl Niyet Edilir?
Bir namaz nasıl kılınıyorsa aynı şekilde de kazası kılınır. Sadece niyet ederken aşağıdaki şekilde niyet edilir.
- Sabah Namazının kazası: 2 rekat farzı kılınır. "Niyet ettim Allah rızası için, vaktine yetişip de kılamadığım ilk sabah namazını kılmaya" veya "son sabah namazını kılmaya."
- Öğle Namazının kazası: 4 rekat farzı kılınır. "Niyet ettim Allah rızası için, vaktine yetişip de kılamadığım ilk öğle namazını kılmaya" veya "son öğle namazını kılmaya."
- İkindi Namazının kazası: 4 rekat farzı kılınır. "Niyet ettim Allah rızası için, vaktine yetişip de kılamadığım ilk ikindi namazını kılmaya" veya "son ikindi namazını kılmaya."
- Akşam Namazının kazası: 3 rekat farzı kılınır. "Niyet ettim Allah rızası için, vaktine yetişip de kılamadığım ilk akşam namazını kılmaya" veya "son akşam namazını kılmaya."
- Yatsı Namazının kazası: 4 rekat farzı kılınır. "Niyet ettim Allah rızası için, vaktine yetişip de kılamadığım ilk yatsı namazını kılmaya" veya "son yatsı namazını kılmaya."
- Vitir Namazının kazası: 3 rekat aynen kılını. "Niyet ettim Allah rızası için, vaktine yetişip de kılamadığım ilk vitir namazını kılmaya" veya "son vitir namazını kılmaya."
KAZA NAMAZI NASIL KILINIR?
- Kaza namazı için belirli bir zaman yoktur. Yani öğle namazının kazası öğle vaktinde kılınır diye bir sınır yoktur. Kerahat vakitleri hariç istenilen zamanda kılınabilir.
- Bir namazın vaktinde kılınma şekli nasılsa kazası da aynı şekilde kılınır.
- Bir kaza namazına şöyle niyet edilir: "Niyet ettim Allah rızası için, vaktine yetişip de kılamadığım ilk ikindi namazını" veya "son ikindi namazını kılmaya." Böylece kazaya kalmış olan namazlar, ya ilk kazaya kalmış olanından başlanmış olur veya en son kazaya kalmış olanından başlanmış olur ki, her iki halde de belli bir düzene göre geçmiş namazlar kılınarak azalmış olur.
- Bir vaktin namazı kaza edileceği zaman önce bir ezan okunur, sonra kamet getirilerek kılınır. Birden fazla kaza namazı kılınacağı zaman da hepsi için bir ezan yeterli olurken, her farz namazı için ayrı ayrı kamet getirmek sünnettir.
- Kaza namazını evde kılmak daha uygundur. Çünkü bunu açığa vurmak Allahü teala'ya karşı bir cüret sayılır ve başkaları için kötü örnek teşkil edebilir.
KAYNAK:İSLAM VE İHSAN
