“Belki de sen, onun yüzünden rızıklandırılıyorsun.” – Hz. Peygamber (sav)
İslam’da ilim ve rızık arasındaki ilişki yalnızca dünyevî bir çabanın sonucu değil, aynı zamanda ilahi bir düzene işaret eder. Bu konuda Hz. Enes (ra)’ten rivayet edilen bir hadis, rızık endişesiyle ilimden uzak duranlara önemli bir mesaj veriyor.
Hadisenin Arka Planı
Efendimiz (sav) devrinde yaşayan iki kardeşten biri tüm vaktini Hz. Peygamber (sav)’in meclislerine ayırmış, ilim yoluna girmişti. Diğeri ise ticaret yapıyor, ailesinin geçimini temin ediyordu. Geçim yükünün kendisine kaldığını düşünen kardeş, sonunda bu durumu Peygamber Efendimiz (sav)’e şikâyet etti. Aldığı cevap ise İslam düşüncesinin derinliğini gözler önüne seriyordu:
“لَعَلَّكَ تُرْزَقُ بِهِ – Belki de sen, onun yüzünden rızıklandırılıyorsun.”
(Tirmizî, Zühd 33)
Bu Söz Ne Anlama Geliyor?
Peygamberimiz (sav), bu ifadeyle şu mesajı verir:
Rızık sadece emeğin sonucu değildir. Allah, bazı kullarını başkaları sayesinde rızıklandırır.
İlim talep eden kişinin varlığı, bulunduğu topluluğa bereket getirebilir.
İlme ve ilim ehline destek olan kişi, bu desteğin karşılığını manevî ve maddî açıdan görecektir.
Bu yaklaşım, “tek başına çalışmak değil, niyet ve yönelişin bereketi rızkı belirler” mesajını taşır.
Hadislerle Güçlenen Hakikatler
Peygamber Efendimiz (sav) başka hadislerinde de bu konuya ışık tutar:
“İlim öğrenen kişinin rızkını Allah Teâlâ üstlenmiştir.”
(Camiu’s-Sağîr, Hadis No: 8838)
“Kardeşinin yardımında bulunduğu sürece, Allah da kuluna yardım eder.”
(Müslim, Zikr 37-38)
“Siz ancak zayıflarınız sebebiyle yardım görüyor ve rızıklandırılıyorsunuz.”
(Buhârî, Cihâd 76)
Günümüze Mesaj: Rızık İçin Değil, Hikmet İçin Çalışmak
Modern çağda bilgiye ulaşmanın kolaylaştığı fakat hakiki ilmin zorlaştığı bir dönemdeyiz. İlim için çabalayanlara maddî destek sunmak, sadece bir hayır değil, aynı zamanda rızkın ve bereketin kaynağı olabilir. Bu bakış açısıyla;
İlim talebesini destekleyen kişi, sadece onu değil, kendini de kalkındırır.
Geçim derdiyle ilimden uzaklaşmak yerine, ilmin bereketine güvenmek gerekir.
İlme gösterilen hürmet, Allah katında kişiyi rızıkla onurlandırır.
Sonuç: İlimle Bereket, Emekle Rızık Buluşur
İslam’da ne ilim rızıksız kalır, ne de rızık ilimsiz bereket bulur. Hadiste geçen bu kısa fakat derin anlamlı söz, hayatımıza yön verecek bir bakış açısını temsil eder.
İlme yönelenleri destekleyelim; çünkü kim bilir, belki de onların yüzünden rızıklandırılıyoruz.
