Enes bin Mâlik radıyallahu anh, hicretten sekiz veya dokuz yıl önce doğmuş, Peygamber Efendimiz Medine’ye hicret ettiğinde annesi Ümmü Süleym tarafından Rasûlullah’a takdim edilmiştir. Annesi, Hz. Enes’in Peygamberimizin hizmetinde bulunmasını ve onun terbiyesinde yetişmesini dilemiştir. Bu talep üzerine Hz. Enes, Peygamber Efendimiz’den ayrılmamış; Onun sohbetinde büyüyerek İslam ilminin en değerli kaynaklarından biri olmuştur.
Henüz 12 yaşındayken Bedir Harbi’ne katılarak genç yaşta mücadeleye başlayan Hz. Enes, Uhud, Hendek, Kurayza, Benî Mustalîk, Hayber savaşları ve Mekke ile Tâif’in fethinde yer almıştır. Bu gazvelerdeki tecrübesi, onun İslam tarihindeki saygın yerini pekiştirmiştir.
Hz. Ebû Bekir döneminde Bahreyn’de sadakaları toplamakla görevli olan Hz. Enes, Hz. Ömer’in müşavere meclisinde fıkıh dersleri vermiş ve Basra’da ilim öğretimine devam etmiştir. Tarihin önemli hadislerinden biri olan İranlı Hürmüzan’ın esir alınması ve Medine’ye getirilmesi de onun eseridir. Hz. Osman ve Hz. Ali dönemindeki fitnelere karşı çalışmış, ancak karışıklıklar artınca siyasi çekilmeyi tercih etmiştir.
Hz. Enes, Ensâr içinde en çok çocuğa sahip olan sahâbîdir. Annesinin Peygamberimize dua ettirmesi üzerine Rasûlullah Efendimiz, onun malını ve evlâdını çoğaltması için Rabbine niyazda bulunmuştur. Bu dua sayesinde Hz. Enes’in hem şöhreti hem de maddi durumu yükselmiş, zalim valiler bile ona saygı göstermiştir.
Peygamber Efendimiz’in yanında on yıl boyunca hizmet eden Hz. Enes, İslam dünyasında hadis rivâyetinde en fazla katkı sağlayan sahâbîlerden biridir. Medine, Basra, Mekke, Kûfe ve Şam’da ilim öğretmiş; toplamda 2186 hadis rivâyet etmiştir.
93 yaşında vefat eden Hz. Enes, vefatında Peygamberimizin mübarek saçlarının kendisiyle birlikte gömülmesini vasiyet etmiş, hayatı boyunca 103 büyük şehri ziyaret ederek İslam’ın yayılmasına öncülük etmiştir. Cenazesi büyük bir saygıyla defnedilmiş, talebeleri cenazeyi omuzlarında taşımıştır.
Allah (c.c.) ondan razı olsun.
