Sağlık Bakanlığı, cinsiyet değişikliğine yönelik resmi sürece dair yeni bir düzenlemeyi kamuoyuna duyurdu. Açıklamada, Türk Medeni Kanunu’na göre cinsiyet değişikliği kararının yalnızca mahkeme tarafından verilebildiği hatırlatılarak, bu karar için kişilerin 18 yaşını doldurmuş, evli olmamış olması ve cinsiyet değişikliğinin ruh sağlığı açısından zorunlu olduğunun resmi sağlık kurulu raporuyla belgelenmesi gerektiği belirtildi.
Önceden üç hekim tarafından hazırlanabilen raporların, yeni düzenleme ile artık 7 uzman hekimin yer aldığı tam teşekküllü bir kurul tarafından hazırlanacağı bildirildi. Söz konusu kurul; ilgili branşlardan uzman hekimleri kapsayacak ve başvuran kişi bu uzmanlar tarafından ayrı ayrı muayene edilecek. Bu yöntemle hatalı veya eksik raporların önlenmesi hedefleniyor.
Bakanlık, söz konusu düzenlemenin cinsiyet değişikliği sürecine yeni bir hak getirmediğini, mevcut prosedürü kolaylaştırmadığını, yalnızca denetim ve kontrolü artırmaya yönelik olduğunu vurguladı.
Denetim ve “merdiven altı” tartışmaları
Son dönemde kamuoyunda, üniversite hastanelerindeki kliniklerin denetimleri ve “merdiven altı” girişimlere dair tartışmalar yoğunlaştı. Ocak 2025 itibarıyla ilgili kliniklerin, “Cinsiyet Değişikliği Denetim ve Değerlendirme Bilimsel Komisyonu” tarafından izleneceği yönünde haberler basına yansımıştı. Bununla birlikte, kayıt dışı cerrahi müdahaleler ve izinsiz operasyonlara dair iddialar çoğunlukla köşe yazıları ve sosyal medya paylaşımlarında yer alırken, resmi bir istatistik kamuoyuna açıklanmadı.
Sahadaki durum ve toplumsal endişeler
Medya yansımalarına göre reşit olmayanlara müdahaleler, izinsiz operasyonlar ve hormon ilaçlarının kaçak yollarla satışı iddiaları gündeme geliyor. Ancak güvenilir ve resmi bir veri tabanı bulunmadığı için bu uygulamaların ne kadar yaygın olduğuna dair kesin bilgi mevcut değil. Bu durum, Sağlık Bakanlığı ve savcılık tarafından yürütülen reçete ve fatura izleme mekanizmalarının daha şeffaf hale getirilmesi çağrılarını güçlendiriyor.
Toplumun geniş kesimlerinde ise aile yapısını tehdit eden ve toplumsal değerlerle bağdaşmayan bu tür girişimlere karşı endişeler artıyor. Vatandaşlar, denetimlerin sıkılaştırılması ve yasa dışı yollarla gerçekleştirilen operasyonların engellenmesi konusunda yetkililerden daha kararlı adımlar atılmasını talep ediyor.
