Hadislerde geçen "KRB" kökünden türeyen kelimeler, bazı tercümelerde “kısalma” olarak yorumlansa da, aslında “yakınlaşma, yaklaşma” anlamına gelmektedir. Bu bağlamda, Peygamber Efendimiz’in (asm) kıyamet öncesine işaret eden hadislerinde “zamanın yaklaşması” ifadesi özellikle dikkat çekmektedir.
İbn Mâce’de geçen bir hadiste şöyle buyrulur:
"Zaman yaklaştığında, müminin rüyası neredeyse hiç yanlış çıkmaz. En doğru sözlü olan kimsenin rüyası da en doğrudur. Rüya, nübüvvetin kırk parçasından bir parçadır."
Bu ifadeyi yorumlayan âlimler, “yaklaşma” ifadesini, kıyamete yakın zamanlarda vuku bulacak olaylarla ilişkilendirmişlerdir.
Farklı Yorumlar, Ortak Gerçek: Bereketin Kaybolması
Bazı âlimler hadiste geçen “zamanın yaklaşmasını”, gece ve gündüzün eşitlenmesi olarak değerlendirmiştir. Ancak bu görüş çok isabetli bulunmamıştır. Çünkü bu durum, güneş sisteminin bozulması anlamına gelir ki, bu da zaten kıyametin hemen öncesini ifade eder.
İbn Hacer’in de işaret ettiği üzere, hadiste kastedilen mana, zamanın bereketinin kalkmasıdır. İnsanlar, günlerin ve ayların hızla akıp geçtiğinden şikâyet edecek, vakit daralacak, ömürler bereketsizleşecektir.
Buhârî ve Müslim’de geçen rivayetlerde de bu durum şöyle tasvir edilir:
"Zaman tekarub eder, ameller noksanlaşır, fitneler çoğalır, öldürmeler artar."
Hadislerdeki Zaman Tasviri Günümüzle Örtüşüyor
Nitekim başka bir hadiste bu durum çok daha açık ifade edilmiştir:
"Zaman yaklaşır. Yıl bir ay gibi, ay bir hafta gibi, hafta bir gün gibi, gün bir saat gibi olur. Saat ise, bir anda yanıp kül olan hurma dalı gibi süratle geçer."
Âlimler bu ifadeyi, ahir zamanın hızla akıp giden vakti olarak açıklamışlardır. Bugün insanların sık sık dile getirdiği “Zaman nasıl da çabuk geçiyor” sözü, hadislerde işaret edilen bu gerçeğin bir yansıması olarak yorumlanmaktadır.
