Tıp dünyasında devrim niteliğinde bir gelişme yaşandı. The New England Journal of Medicine dergisinde 20 Ekim’de yayımlanan araştırmaya göre, yaşa bağlı makula dejenerasyonu (AMD) nedeniyle görme kaybı yaşayan hastaların yaklaşık %80’i, uygulamadan bir yıl sonra okuma yetisini kısmen geri kazandı.
Londra Üniversitesi Koleji ve Moorfields Göz Hastanesi’nden göz doktoru Dr. Mahi Muqit, çalışmanın yapay görme alanında tarihi bir adım olduğunu belirterek,
“Yapay görme tarihinde yeni bir dönemin eşiğindeyiz. Kör hastalar ilk kez anlamlı bir merkezi görüş kazanıyor.”
ifadelerini kullandı.
Dünya Genelinde 5 Milyon Kişiyi Etkiliyor
AMD, 65 yaş üzeri yetişkinlerde körlüğün en yaygın nedeni olarak biliniyor. Retinanın merkezi kısmını etkileyen bu hastalık, görme alanının ortasında ciddi kayıplara neden oluyor. İleri evrelerde “geografik atrofi” adı verilen süreç, retina hücrelerini yok ederek kalıcı körlüğe yol açabiliyor. Dünya genelinde yaklaşık 5 milyon kişi bu hastalıktan etkileniyor.
“İlk Harfi Gördüğümde İnanılmaz Heyecanlandım”
Araştırmaya katılan hastalardan Sheila Irvine, yaşadığı deneyimi şu sözlerle paylaştı:
“İmplant takılmadan önce gözlerimde iki siyah daire var gibiydi. Dış dünya tamamen bozulmuş görünüyordu. İlk kez bir harfi gördüğümde inanılmaz heyecanlandım. Yeniden okumayı öğrenmek kolay değil ama pratik yaptıkça daha iyi oluyorum.”
PRIMA Sistemi Görmeyi Geri Getiriyor
Çalışmada, Avrupa’daki 38 AMD hastasına ölmüş retina hücrelerinin altına elektronik bir mikroçip yerleştirildi. Bu mikroçip, belde taşınan küçük bir bilgisayara bağlı artırılmış gerçeklik gözlükleriyle kablosuz olarak iletişim kuruyor.
PRIMA sistemi olarak adlandırılan teknoloji, gözlüklere entegre kameralar aracılığıyla metin görüntülerini yakalıyor ve bu görüntüyü kızılötesi ışık olarak retinaya yansıtıyor. Mikroçip, bu ışığı elektrik sinyallerine dönüştürerek beynin görüntüyü algılamasını sağlıyor.
Katılımcılar, cihazı etkin biçimde kullanabilmek için aylar süren özel eğitim aldı. Bazı hastalar cihazla çengel bulmacalar çözdü, bazıları ise Paris metrosunda yön bulmak için kullandı. Cihazın yakınlaştırma özelliği sayesinde, ilaç kutularındaki küçük yazılar bile okunabiliyor.
Henüz Renkli Görme Mümkün Değil
Mass Eye and Ear Göz Merkezi Retina Servisi Direktörü Dr. Demetrios Vavvas, sistemin hâlâ geliştirme aşamasında olduğunu belirterek şunları söyledi:
“Şu anda yalnızca siyah-beyaz görüntü sağlıyor, yüz tanıma ya da renkli görme mümkün değil. Ayrıca uzun vadeli etkinliği henüz net değil. Ancak geliştirilmeye devam edilirse, birçok hasta için gerçek bir çözüm olabilir.”
