Yapay zekâ artık hayatımızın önemli bir gerçeği. Bu yeni teknolojide yaşanan gelişmeler ise korkmamız için haklı sebepler sunuyor. Çünkü yapay zekâ tarafından oluşturulan görüntüler ile gerçek görüntüler arasında ayrım yapmak giderek daha zor hale geliyor. Ancak uzmanların işe yarayabileceğini belirttiği bazı ipuçları var. Detaylar haberimizde...
Bugünlerde herkes web tabanlı bir yapay zekâ programına erişip, fazla çaba harcamadan yapay veya manipüle edilmiş görüntüler oluşturabiliyor.
İyi haber ise ABD'nin New York eyaletinde bulunan Buffalo Üniversitesi'nde görev yapan Prof. Dr. Siwei Lyu'dan geldi. Yapay zekâya karşı, yapay zekâ yardımıyla savaşan bir grup araştırmacıdan biri olan Lyu, bu tür sahtekârlıkların kokusunu almak için doğal bir içgüdüye sahip olduğunu söyledi.
Görüntü manipülasyonu neredeyse fotoğrafçılığın kendisi kadar uzun bir geçmişe sahip. Lyu ise uzun süredir fotoğrafçılık alanında yapılan sahtekârlıklarla mücadele eden bir isim.
Bir kişinin fotoğrafının, başka bir kişinin vücuduna eklenmesi özellikle de ünlülerin fotoğraflarında bunun yapılması çok alışılagelmiş bir olay. Bu görüntülerin inandırıcı olması için özenli bir çalışma ve beceri gerekiyor. Günümüzde değişen şey, uzmanlığı olmayan birinin gerçek gibi görünen bir şey yaratmasının fazlasıyla kolaylaşması ve bunun sonucunda sentetik görüntülerin göz korkutucu bir boyuta ulaşması.
Sağda bir fotoğrafçı tarafından çekilen gerçek bir çitayı görüyoruz.
Soldaki ise tamamen yapay zeka tarafından oluşturulmuş bir çita fotoğrafı...
Ancak paniğe kapılmaya gerek olmadığını belirten Prof. Dr. Lyu, doğru olmayan şeyleri bulmak için doğal içgüdülerimizi nasıl kullanacağımızı ve yapay zekânın yıldırım hızındaki ilerlemesine nasıl ayak uyduracağımızı National Geographic'e 6 ana başlıkta özetledi.
SAHTE BİR GÖRÜNTÜYÜ YAKALAMAK İÇİN İPUÇLARI NELER?
- İlk adım yavaşlamak
Tüm gün sosyal medya ile iç içeyiz ve herhangi bir görüntüyü zihnimize işlemek için yalnızca 13 milisaniye gibi kısa bir süre yeterli. Bu süre görüntünün ne olduğunu anlamak için yeterli olsa da, gerçek olup olmadığını kavrayabilmek için yeterli gelmiyor.
"Bir görüntü doğru bildiklerinizle çeliştiğinde sizi şaşırtır, bu yüzden bu içgüdüyü görmezden gelmeyin" diyen Prof. Dr. Lyu, “Bir dahaki sefere ilginç ya da komik bir şey gördüğünüzde, umarım biraz durup düşünürsünüz” dedi ve ekledi:
“Şüphelendiğiniz bir şey olursa hemen retweet yapmayın; böylece sorunun bir parçası olmak yerine sorunu daha başında durdurmuş olursunuz.”
- Programlar sadece kendilerine verileni biliyor
Yapay zekâ programları çok sayıda gerçek görüntüden yola çıkarak sahici görüntüler oluşturmak üzere eğitiliyor. Bu programlar yalnızca kendilerine verilenleri biliyor, fakat hangi ayrıntılara dikkat etmeleri gerektiğini bilmiyorlar. Bu da yakından incelendiğinde açıkça görülen görüntü sorunlarına yol açıyor. Örneğin, deepfake videolardaki insanlar nadiren göz kırpıyor çünkü yapay zekâ genellikle gözleri açık olan insanların görüntüleriyle eğitiliyor.
- Aksesuarların ten ile teması
Görüntü doğrulama uzmanı Paulo Ordoveza ise “İşaretler genellikle aksesuar ve kıyafetlerin ten ile temas yerlerinde ortaya çıkar” uyarısını yaptı. Bu, buruşuk bir gömlek kolunun, giyen kişinin teniyle net bir biçimde ayrışmadan silikleşmesi gibi bir şey olabilir. Ayrıca aynı nedenle saç tellerinde, gözlüklerde, şapkalarda ve mücevherlerde de temas yerlerine dikkat edilmeli.
- Görüntüdeki insansa ellerine bakılmalı
Mevcut yapay zekâ programları gerçeğe yakın eller üretmekte iyi değiller. Altı parmaklı, hepsi aynı uzunlukta ya da garip bir pozda olan parmaklar görebilirsiniz. Mart ayında, Papa'nın yapay zekâ tarafından oluşturulmuş bir görüntüsü viral oldu. Bu görselde üzerinde ünlü bir markanın şişme montu olan Papa, kahvesini kapağından tutuyordu. Bu tutuş kutunun içi boş olsa bile oldukça garip duruyor.
- Gözlere dikkat!
İnsanlar yüzün en küçük ayrıntısına kadar dikkat eder.
- Işık ve gölge yansımaları ele verebilir
Genel olarak ışık ve gölgelerin yapay zekâ tarafından yeniden üretilmesi zor. Özellikle görüntüde bir pencere veya yansıtıcı yüzey varsa, olmaması gereken yerde ışık veya gölge olabiliyor. Ayrıca birçok sentetik görüntüde doku olması gereken yerlerde doğal olmayan bir pürüzsüzlük bulunuyor ve düz olması gereken şeyler hafif kavisli olabiliyor.
