Yüce Allah Âl-i İmrân Suresi’nin 178. ayetinde şöyle buyurmaktadır:
وَلَا يَحْسَبَنَّ الَّذ۪ينَ كَفَرُٓوا اَنَّمَا نُمْل۪ي لَهُمْ خَيْرٌ لِاَنْفُسِهِمْۜ اِنَّمَا نُمْل۪ي لَهُمْ لِيَزْدَادُٓوا اِثْمًاۚ وَلَهُمْ عَذَابٌ مُه۪ينٌ
Meali:
“İnkâr edenler, sakın kendilerine mühlet vermemizin haklarında hayırlı olduğunu sanmasınlar. Biz onlara, ancak günahları daha da artsın diye mühlet veriyoruz. Onlar için alçaltıcı bir azap vardır.” (Âl-i İmrân, 3/178)
Bu ayet, Allah’ın inkârcılara tanıdığı zamanın bir lütuf değil, aslında bir imtihan ve tuzak olduğunu açıkça ortaya koymaktadır. Kâfirlerin dünyada refah içinde yaşamaları, servet ve güç kazanmaları, Allah’ın onlardan razı olduğu anlamına gelmez. Bilakis bu, onların günahlarının çoğalmasına ve âhiretteki cezalarının şiddetlenmesine vesile olur.
Tefsirde belirtilen hikmet:
Müfessirler, bu ayetin Müslümanlara da bir teselli olduğunu vurgular. Zira bazen zalimlerin, kâfirlerin veya fâsıkların refah içinde yaşaması, müminlerin kalbinde burukluk oluşturabilir. Ancak ayet açıkça bildirir ki bu, geçici bir mühlet ve sonunda ağır bir azabın başlangıcıdır.
İmkânlar ve kuvvet arttıkça inkâr ve kötülük de artmakta, bu da onların aleyhine işlemektedir.
Peygamber Efendimiz’in (s.a.s.) uyarısı:
Bir sahabî, “Yâ Resûlallah! Hangi insan daha hayırlıdır?” diye sorduğunda Efendimiz (s.a.s.):
“Ömrü uzun, ameli güzel olan.”
buyurmuş; “Peki, insanların en kötüsü kimdir?” denilince ise:
“Ömrü uzun, ameli kötü olan.”
cevabını vermiştir.
(Tirmizî, Zühd 22/2330; Ahmed b. Hanbel, Müsned, V, 40, 43, 47)
Bu hadis, ayetin mesajını destekler niteliktedir. Uzun ömür, eğer iyilikle değerlendirilirse nimet; kötülükle geçirilirse azabı artıran bir imtihan olur.
İbn Abbas’tan derin bir uyarı:
İbn Abbas (r.a.) şöyle der:
“Kendisinden başka ilâh olmayan Allah’a yemin ederim ki, yeryüzündeki bütün insanlar için ölüm, hayattan daha hayırlıdır. Mümin için ölüm, Allah’ın rahmetine kavuşmadır; fâcir içinse azabın başlangıcıdır.”
Bu söz, Allah’ın inkârcılara verdiği mühletin aslında azabı geciktiren bir imtihan süresi olduğunu hatırlatır.
Sonuç olarak Âl-i İmrân Suresi’nin bu ayeti, hem müminleri sabra ve teslimiyete çağırır, hem de inkârcılara büyük bir uyarı niteliği taşır. Allah’ın verdiği mühlet, bir ihsan değil, azabın ağırlaşmasına zemin hazırlayan bir ilahî imtihandır.