Dijitalleşme, hayatımızı kolaylaştırırken beynimizin işleyişini de doğrudan etkiliyor. Uzman Klinik Psikolog İpek Erol, sosyal medya ve kısa süreli dijital içeriklerin, beynin dikkat ve ödül sistemini hedef aldığını söylüyor.
Erol, “Sosyal medya uygulamaları, reels ve stories gibi içeriklerle dopaminerjik ödül sistemini yapay şekilde uyarıyor. Bu durum, bireylerin basit aktivitelerden keyif alamamasına ve odaklanma sorunları yaşamasına neden oluyor.” diyor.
Dijital içeriklerin hızlı tüketimi, haz eşiğini yükselterek dikkat eksikliği, tahammülsüzlük ve düşük içsel motivasyon gibi davranışsal sorunlara yol açıyor. Özellikle gençler, dış uyaran olmadan boşluk ve anlamsızlık hissi yaşayabiliyor.
Sağlıklı psikolojik işleyiş için olumlu ve olumsuz duygularla başa çıkabilmek gerekiyor. Erol, “Haz odaklı zihinsel yapılanma, bireyin hüzün ve öfke gibi duygularla baş etmesini zorlaştırıyor. Bu da uzun vadede anksiyete ve duygusal tükenmişliğe yol açabilir.” uyarısında bulunuyor.
Uzman, sosyal medya kullanımının tamamen bırakılmasına gerek olmadığını, ancak ekran süresinin bilinçli şekilde yapılandırılması gerektiğini belirtiyor. Günlük egzersiz, doğada vakit geçirmek, meditasyon ve anlamlı aktivitelerle dopamin dengesini yeniden kurmak mümkün.
Erol, sözlerini şöyle tamamlıyor:
“Dijital içeriklerle pasif bir ilişki yerine dengeli bir kullanım, bireyin içsel kontrolünü yeniden kazanmasını sağlar ve sürdürülebilir tatmin getirir.”